Miến Giới Phiên

Làng nghề Miến đao xã Giới Phiên, Thành phố Yên Bái

Cập nhật lúc: 14:03, ngày 04/11/2014

Làng nghề sản xuất miến đao Ngòi Đong – thôn 6 – xã Giới Phiên – thành phố Yên Bái (tỉnh Yên Bái) có từ đầu những năm 60 của thế kỷ trước. Miến đao Giới Phiên đã được người dân trong vùng, trong tỉnh và cả nước biết đến như một sản vật. Làng nghề sản xuất miến đao Ngòi Đong cũng góp phần làm rạng danh truyền thống cần cù, chịu khó, sáng tạo của nhân dân xã Giới Phiên – thành phố Yên Bái.

Miến đao Giới Phiên được làm hoàn toàn bằng dong riềng nguyên chất, không trộn các loại bột khác, không sử dụng hóa chất để tẩy trắng nên sợi miến có màu trong hơi xám.

Từ nhiều đời nay tại những dải đất ven sông Hồng, ở các xã Giới Phiên, Phúc Lộc, Minh Quân – tỉnh Yên Bái đã trồng cây Dong. Đây là loại cây trồng thích hợp với đất đồi núi, đất bồi ven sông, suối, ít sâu bệnh lại dễ trồng, cho năng suất cao. Nghề làm miến có từ rất lâu, với nhiều làng nghề sản xuất trong cả nước. Trong văn hóa ẩm thực Việt Nam, Miến đao là thực phẩm rất đỗi quen thuộc và không thể thiếu, nhất là mỗi độ Tết đến, Xuân về.

Nghề làm miến đao tại xã Giới Phiên, được du nhập vào từ đầu thập kỷ 60 của thế kỷ trước. Những người đầu tiên có công mang nghề làm miến về Xã là các ông Tô Văn Trắc và ông Nguyễn Văn Minh từ làng miến Dương Liễu – Hoài Đức – Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). Từ vài hộ ban đầu ngày càng có nhiều hộ tham gia, sản lượng sản xuất ngày một nhiều và kinh nghiệm sản xuất của nhân dân cũng ngày càng được tích lũy. Người biết làm miến có ở khắp các thôn nhưng tập trung chủ yếu ở làng Ngòi Đong. Miến Giới Phiên được nhiều người biết đến với đặc điểm nổi bật là sợi nhỏ có màu trong hơi xám, có độ dai dòn, không nát.

Là sản phẩm đặc biệt của vùng Yên Bái, miến đao Giới Phiên được làm hoàn toàn bằng dong riềng nguyên chất, không trộn các loại bột khác, không sử dụng hóa chất để tẩy trắng nên sợi miến có màu trong hơi xám. Miến đao do bà con tự làm bằng củ dong riềng, theo kiểu truyền thống, phơi phên nứa, khi nấu sợi miến rất dẻo, mềm, dai có vị thơm ngon của dong riềng, khi nấu không bị dính, nát.

Miến đao do bà con tự làm bằng củ dong riềng, theo kiểu truyền thống, được phơi bằng phên nứa.
Miến này dùng cho người tiểu đường cực tốt và an toàn vì không hề dùng bất cứ hóa chất nào trong quá trình chế biến. Từ miến đao có thể chế biến nhiều món ngon và dễ ăn.  Khi nấu miến, nên ngâm miến bằng nước ấm trước khoảng 5 dến 10 phút, sau đó mới thả vào nước dùng đun sôi khoảng 2 phút thì bắc ra. Kết hợp với sự khéo léo và kinh nghiệm có từ lâu đời của những người dân địa phương, đã tạo nên những sợi miến dai, giòn, có hương thơm đặc trưng của bột dong tự nhiên. Bát canh miến với thịt gà, mộc nhĩ  trở thành hương vị không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết cổ truyền của người dân Việt Nam.

Tháng 9/2012, Làng Ngòi Đong được đón bằng công nhận làng nghề sản xuất miến đao cấp tỉnh là dấu mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển và trưởng thành của nghề sản xuất miến đao Ngòi Đong nói riêng và xã Giới Phiên nói chung, mở ra một hướng đi phát triển mới phù hợp với tình hình xây dựng nông thôn mới trong giai đoạn hiện nay. Điều này mở ra cơ hội mới trong việc giữ gìn, phát triển một làng nghề truyền thống đã từng gắn bó với người dân địa phương trong hơn 5 thập kỷ qua.

Người dân ở đây rất tự hào về làng nghề sản xuất miến đao của quê hương Giới Phiên. Sản phẩm miến đao Giới Phiên từ lâu đã có thương hiệu ở trong và ngoài tỉnh. Ở Yên Bái nhắc đến miến đao là người ta nghĩ ngay tới miến đao Giới Phiên. Hiện nay, người dân nơi đây đang tích cực vận động con cháu, cộng đồng giữ gìn, phát huy truyền thống làng nghề trong việc xây dựng cuộc sống mới hiện nay và mai sau.